Hệ thống bôi trơn là gì mà có thể hỗ trợ động cơ xe hoạt động trơn tru hơn? Nếu bỏ qua việc bảo dưỡng, bạn có thể đối mặt với nguy cơ hư hỏng nghiêm trọng. Cùng Siêu Thị Xe Tải Van tìm hiểu về loại thiết bị này để kéo dài tuổi thọ động cơ, giảm tiêu hao nhiên liệu nhé.
Khái niệm và vai trò của hệ thống bôi trơn là gì?
Hệ thống bôi trơn là gì là gì? Hệ thống bôi trơn đóng vai trò quan trọng trong động cơ, giúp phân phối dầu nhớt để giảm ma sát, hạ nhiệt và bảo vệ các chi tiết máy. Ngoài ra, hệ thống này còn lọc tạp chất, ngăn ngừa hoen gỉ và đảm bảo động cơ vận hành trơn tru.
Tùy vào cường độ hoạt động và tải trọng, việc chọn loại dầu nhớt phù hợp sẽ giúp kéo dài tuổi thọ động cơ, giảm tiêu hao nhiên liệu và tối ưu hiệu suất. Vì vậy, người vận hành cần kiểm tra và bảo dưỡng hệ thống bôi trơn định kỳ để để bảo vệ và tăng tuổi thọ động cơ, giảm tiêu hao năng lượng.
Xem thêm: Hệ thống trợ lực lái ô tô là gì
Cấu tạo hệ thống bôi trơn
Bơm dầu
Bơm dầu đóng vai trò cung cấp dầu bôi trơn đến các bộ phận bên trong động cơ. Tuy nhiên, trong quá trình vận hành, bụi bẩn có thể tích tụ và gây tắc nghẽn bơm dầu, khiến các động cơ bên trong máy không được bôi trơn đầy đủ. Từ đó, dẫn đến hư hỏng nghiêm trọng, thậm chí làm kẹt động cơ. Do vậy, việc thay dầu và bộ lọc định kỳ là cần thiết để đảm bảo hệ thống hoạt động ổn định.
Lọc dầu
Theo thời gian, dầu động cơ có thể bị nhiễm bẩn bởi mạt kim loại, cặn carbon và tạp chất sinh ra trong quá trình vận hành. Lọc dầu giúp loại bỏ các tạp chất này trước khi dầu được bơm đến các bề mặt cần bôi trơn. Hệ thống lọc dầu thường được bố trí ở chỗ quan trọng trong bộ phận bôi trơn để đảm bảo hiệu suất tối ưu.
Hệ thống thông gió trục khuỷu
Hệ thống này có nhiệm vụ làm mát và duy trì tính ổn định của dầu nhờn, giúp động cơ hoạt động hiệu quả hơn. Đồng thời, nó cũng hạn chế tình trạng ô nhiễm dầu do tạp chất cháy sinh ra trong quá trình vận hành. Hiện nay, có 2 phương pháp thông gió trục khuỷu phổ biến là hệ thống thông gió kín (cưỡng bức) và thông gió hở (tự nhiên).
Két làm mát dầu
Két làm mát dầu giúp kiểm soát nhiệt độ dầu bôi trơn, tránh tình trạng dầu quá nóng gây ảnh hưởng đến hiệu suất động cơ. Hệ thống này thường làm mát bằng không khí hoặc nước, đảm bảo dầu luôn duy trì nhiệt độ ổn định để bảo vệ các chi tiết máy và kéo dài tuổi thọ động cơ.
Các phương pháp bôi trơn động cơ
Các phương pháp được áp dụng trong hệ thống bôi trơn là gì? Dưới đây là 4 cách để bôi trơn động cơ:
Bôi trơn vung té dầu
Phương pháp bôi trơn vung té dầu thường được áp dụng trên các động cơ một xilanh có thiết kế đơn giản, đặc biệt là loại xilanh nằm ngang. Nguyên lý hoạt động của hệ thống này dựa trên việc dầu nhờn trong cacte được cánh văng hoặc thiết bị múc dầu hất tung lên, tạo thành các hạt dầu nhỏ bám vào bề mặt ma sát bên trong động cơ.
Để đảm bảo dầu nhờn luôn được cung cấp đầy đủ, các vách ngăn trên ổ trục thường có gân hứng dầu. Tuy nhiên, do không thể kiểm soát chính xác lưu lượng dầu bôi trơn, phương pháp này dần bị thay thế trong các động cơ đời mới.
Bôi trơn cưỡng bức
Phương pháp này hiện được ứng dụng rộng rãi nhờ khả năng bôi trơn tối ưu, làm mát hiệu quả và giúp làm sạch các bề mặt ma sát trong động cơ. Hệ thống bôi trơn cưỡng bức bao gồm nhiều bộ phận như cacte chứa dầu, bơm dầu, bộ lọc dầu thô và tinh, két làm mát dầu, đồng hồ báo áp suất và nhiệt độ dầu, cùng hệ thống đường ống dẫn dầu.
Bôi trơn hỗn hợp
Đây là phương pháp bôi trơn động cơ kết hợp giữa vung té dầu và cưỡng bức. Cách này được áp dụng khi động cơ có nhiều bộ phận cần bôi trơn theo cách khác nhau do điều kiện làm việc không đồng đều. Cụ thể, đối với bộ phận chịu tải nhẹ (như ống dẫn hướng, thân xupap, con đội, mặt gương xilanh, pittông) thường được bôi trơn bằng vung té dầu để tận dụng dầu nhờn có sẵn trong cacte mà không cần hệ thống bơm phức tạp. Đối với chịu tải trọng lớn (như bạc đòn mở của hệ thống phân phối khí, bạc đầu to thanh truyền, bạc cổ trục chính) nên được bôi trơn cưỡng bức để đảm bảo lượng dầu bôi trơn đầy đủ và liên tục.
Bôi trơn bằng dầu pha nhiên liệu
Phương pháp này chủ yếu được sử dụng trong các động cơ xăng hai kỳ có kích thước nhỏ. Dầu bôi trơn được pha trực tiếp vào nhiên liệu theo tỉ lệ nhất định (thường là 1/20 hoặc 1/25), sau đó đi qua bộ chế hòa khí, tạo thành hỗn hợp dầu – xăng – không khí để bôi trơn các chi tiết bên trong.
Dù đơn giản và dễ thực hiện, phương pháp này có nhiều hạn chế, như không kiểm soát được lượng dầu bôi trơn và dễ gây muội than bám trên piston, làm giảm hiệu quả tản nhiệt của động cơ. Vì vậy, phương pháp này ít được áp dụng.
Xem thêm: Dầu nhớt xe tải bao lâu nên thay 1 lần?
Lỗi thường gặp trong hệ thống bôi trơn
Ngoài biết hệ thống bôi trơn là gì bạn cần tìm hiểu về lỗi thường gặp của nó. Loại hệ thống này hiếm khi gặp sự cố nếu được kiểm tra và bảo dưỡng đúng cách. Tuy nhiên, chỉ 1 trục trặc nhỏ cũng có thể gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến toàn bộ động cơ. Một số lỗi thường gặp trong quá trình vận hành hệ thống bôi trơn bao gồm:
- Dầu nhớt suy giảm chất lượng làm mất độ nhớt hoặc thay đổi tính chất lý – hóa.
- Đường dẫn dầu bị tắc hoặc rò rỉ làm gián đoạn quá trình bôi trơn.
- Van điều tiết áp suất dầu bị kẹt khiến hệ thống mất khả năng điều chỉnh lưu lượng dầu.
- Két làm mát dầu bị rò rỉ ảnh hưởng đến khả năng làm mát động cơ.
Những sự cố này có thể gây ra hậu quả nghiêm trọng, làm động cơ nhanh hỏng, tốn kém chi phí sửa chữa. Do đó, việc kiểm tra định kỳ và thay dầu đúng thời điểm là cách tốt nhất để bảo vệ động cơ, duy trì hiệu suất hoạt động và kéo dài tuổi thọ máy móc.
Cách bảo dưỡng và chăm sóc hệ thống bôi trơn
Việc bảo trì và bảo dưỡng hệ thống bôi trơn định kỳ giúp hạn chế các sự cố như tắc nghẽn đường dầu, rò rỉ, đồng thời đảm bảo động cơ vận hành mượt mà và kéo dài tuổi thọ các chi tiết máy. Để hệ thống bôi trơn hoạt động hiệu quả, cần lưu ý:
- Sử dụng đúng loại dầu nhớt phù hợp với động cơ.
- Duy trì mức dầu ổn định trong khoang chứa.
- Làm sạch dầu thường xuyên và thay bộ lọc định kỳ theo khuyến cáo.
- Kiểm tra các bộ phận quan trọng, bao gồm điểm nối, van, đầu dò, đồng hồ đo và cảm biến áp suất dầu.
- Thay dầu theo chu kỳ chuẩn, cụ thể 1.000km đầu tiên với xe mới và 3.000 – 5.000km với xe đã qua sử dụng. Trước khi thay dầu mới, cần vệ sinh sạch cacte.
- Giữ dầu sạch, tránh nhiễm bụi bẩn và nước để đảm bảo hiệu suất bôi trơn tối ưu.
Nếu thực hiện đủ các bước trên, hệ thống bôi trơn sẽ duy trì hoạt động tốt, hạn chế hư hỏng và tiết kiệm chi phí sửa chữa về lâu dài.
Địa chỉ bảo dưỡng hệ thống bôi trơn uy tín
Nếu không được bảo trì đúng cách, hệ thống này có thể gặp phải tình trạng tắc nghẽn, rò rỉ, gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến hiệu suất vận hành. Vì vậy, bạn cần tìm đơn vị bảo dưỡng uy tín như Siêu Thị Xe Tải Van để động cơ luôn hoạt động ổn định. Chuyên viên tại đây sẽ:
- Kiểm tra tổng thể hệ thống bôi trơn, phát hiện và khắc phục kịp thời các vấn đề như rò rỉ, tắc đường dầu.
- Sử dụng dầu nhớt chất lượng cao, phù hợp với từng dòng xe tải van.
- Vệ sinh và thay thế bộ lọc dầu theo đúng khuyến nghị của nhà sản xuất.
- Kiểm tra áp suất dầu, đảm bảo bôi trơn hiệu quả cho toàn bộ động cơ.
- Hướng dẫn khách hàng cách bảo trì hệ thống bôi trơn đúng cách để xe luôn vận hành ổn định.
Hy vọng bài viết này đã giúp bạn biết hệ thống bôi trơn là gì và tầm quan trọng của nó. Để đảm bảo hệ thống này luôn trong tình trạng tốt nhất, đừng quên bảo dưỡng định kỳ tại Siêu Thị Xe Tải Van. Liên hệ ngay 0934.102.234 để được tư vấn và đặt lịch bảo dưỡng.
Tổng hợp các hệ thống quan trọng trên xe
- Hệ thống treo: Vai trò và cách hoạt động
- Công nghệ phun dầu điện tử: Tối ưu sức mạnh động cơ
- Cruise Control: Ga tự động có gì hay?
- Adaptive Cruise Control: Hệ thống ga tự động thông minh
- Cảm biến khí nạp: Bộ não đo ‘hơi thở’ động cơ
- Làm mát động cơ xe tải van: Vì sao quan trọng?
